Quy trình sản xuất bộ đồ thờ Bát Tràng cao cấp như thế nào?

17-10-2018, 4:26 pm

Làng Bát Tràng nổi tiếng về những bộ đồ thờ cúng bằng gốm sứ. Mỗi một bộ đồ thờ gốm sứ là một tác phẩm nghệ thuật, người thợ Bát Tràng đã kỳ công thiết kế, khắc họa vào hoa văn, họa tiết trên từng món đồ trên bàn thờ từ bát hương, mâm bồng, chóe thờ,... đều được khắc những hoa văn cầu kỳ, độc đáo. Từng loại men, cách lựa chọn chúng để tạo nên các món đồ thờ trang trọng, linh thiêng. Hãy cùng Gốm sứ Bảo Khánh tìm hiểu thêm về quy trình sản xuất bộ đồ thờ cao cấp Bát Tràng qua bài viết sau đây.

Nguồn đất sét làm gốm là quan trọng nhất trong quy trình tạo cốt gốm. Trước đây, người dân làng gốm Bát Tràng dùng đất sét trắng để làm cốt gốm, hiện tại người dân Bát Tràng lựa chọn đất sét Trúc Thôn để làm cốt gốm vì nó có độ dẻo cao, khó tan trong nước, hạt mịn, có màu trắng xám, chịu lửa ở 1650 độ C

Xử lý pha chế đất

Đất sét được xử lý theo phương pháp truyền thống là ngâm nước bên trong hệ thống bể chứa. Có 4 bể chứa có độ cao khác nhau để loại bỏ các tạp chất trong đất sét.

Tạo dáng

Phương pháp tạo dáng truyền thống của người thợ Bát Tràng là đúc bằng tay trên bàn xoay, đây là phương pháp tạo dáng truyền thống bao đời nay của làng nghề Bát Tràng. Những người phụ nữ Bát Tràng sẽ đảm nhận “ vuốt tay, ve chạch” trên bàn xoay, công đoạn nay ngày nay đang dần mất đi và hầu như không còn ai sử dụng đến nữa. Việc đắp nặn gốm cần người có tay nghề, có trình độ cao. Ngày nay, việc đắp nặn gốm theo khuôn được tiến hành như sau:

Đặt khuôn vào giữa bàn xoay rồi ghim chặt lại.
Làng lòng khuôn xoay rồi ném mạnh đất in sản phẩm vào giữa lòng khuôn cho bán chắc chân.
Vét đất lên lợi vành, quy bàn xoay và kéo cán tới mức cần thiết để tạo sản phẩm.

Phơi sấy và sửa hàng

Sau khi đã có hình định dạng thì cần phơi sấy sản phẩm sao cho khô, không để bị nứt nẻ, không làm thay đổi hình dáng của sản phẩm đã tạo. Với kỹ thuận tiên tiến hiện đại, nhiều nhà lò ở Bát Tràng đã sử dụng phương pháp sấy sản phẩm đã định hình trong lò sấy, tăng nhiệt độ từ từ để cho nước bốc hơi dần dần.

Kỹ thuật vẽ

Người thợ làng gốm Bát Tràng dùng bút lông vẽ trực tiếp trên nền mộc các hoa văn, họa tiết, nó là tinh hoa, nghệ thuật, là di sản Bát Tràng. Ngoài ra còn có kĩ thuật vẽ trên nền xương gốm đã nung sơ lần 1 hoặc kỹ thuật hấp hoa hay còn gọi trang trí hình in sẵn trên giấy decal. Các sản phẩm trong bộ đồ thờ của Xưởng Gốm Bát Tràng đều được vẽ/ đắp nổi 100% thủ công.

Chế tạo men

Người thợ Bát Tràng lâu năm, lành nghề thường chế tạo men theo phương pháp ướt bằng cách cho nguyên liệu đã nghiền lọc kĩ trộn đều với nhau rồi khuấy tan trong nước. Khi nước lắng xuống thì bỏ phần nước trong bên trên và bã đọng ở lớp đáy, chỉ lấy các “dị” lơ lửng ở giữa, đó chính là lớp men bóng để phủ bên ngoài đồ vật

Tráng men

Khi các sản phẩm đã gần như hoàn chỉnh, những người thợ làng nghề Bát Tràng đem nung sơ thêm ở nhiệt độ thấp rồi mới rồi mới đem tráng men hoặc sản phẩm đã hoàn chỉnh thì trực tiếp tráng men lên trên rồi mới đem nung. Thông thường, cách thứ 2 được những người thợ Bát Tràng sử dụng nhiều hơn. Công đoạn tráng men cũng có nhiều hình thức làm như: phun men, dội men lên bề mặt cốt gốm lớn hay nhúng men đối với loại gốm nhỏ.

Sửa hàng men

Để có một sản phẩm có chất lượng hoàn hảo, người thợ cần tiến hành tu chỉnh lại sản phẩm trước khi cho vào lò nung. Công đoạn này cần kiểm tra tỉ mỉ, xem xét chi tiết nào khuyết, thiếu men thì phải quét, phủ thêm men vào vị trí đó.

Để hoàn tất quá trình sản xuất bộ đồ thờ gốm sứ thì khâu cuối cùng là khâu quyết định, khâu nung gốm sẽ quyết định thành bại của sản phẩm, của bộ thờ thờ và các sản phầm cùng nung. Người thợ làm gốm sẽ thắp nen nhang trước khi đốt lò để mong rằng thần lửa sẽ phù trợ để mẻ gốm được nung thành công. Lò được sử dụng để nung gốm khá đa dạng: lò ếch, lò đàn, lò rồng, lò con thoi (lò gas), lò đứng. Lò nung quyết định đến chất lượng và độ bền của sản phẩm. Nhiều loại lò hiện đại để làm đơn giản các thảo tác và nung được nhiều sản phẩm hơn, kiểm soát nhiệt độ tốt hơn. Các lò cũ, lò truyền thống vẫn được sử dụng khá phổ biến hiện nay.

Khi sử dụng các lò truyền thống, lò cũ sẽ sử dụng gạch bao nung, nung nhiều sẽ trở thành loại gạch cứng như sành, đó chính là gạch Bát Tràng nổi tiếng. Nguồn nhiên liệu để sử dụng đốt thường là rơm, rạ, tre nứa hoặc các loại củi.

Các sản phần gần như hoàn chỉnh sẽ được sắp xếp vào lò, khi sắp xếp sản phẩm vào lò cũng cần rất cẩn thận, phải dựa theo hình dáng của sản phẩm để sắp xếp sao cho khéo léo và mỗi người thợ sẽ có bí quyết riêng để sắp xếp sản phẩm đồ thờ sao cho được nhiều mà vẫn nung chất lượng nhất. Việc đốt lò cần phải có 3 người thợ thay phiên nhau canh lò để tránh lửa bị bắt và sản phẩm bị sứt mẻ trong quá trình nung.

Cuối cùng là đốt lò, người thợ đốt lò phải làm chủ được ngọn lửa trong quá trình toàn bộ quá trình đốt lò, sau khi nung còn cần phải làm nguội lò, quá trình kéo dài phải đến 2 ngày 2 đêm, sau đó mới được mở lò và tiếp tục chờ thêm 1 ngày 1 đêm mới ra lò được sản phẩm. Rồi sau đó phẩn phẩm được kiểm tra và phân loại chất lượng, sữa chữa những chỗ bị sứt mẻ trước khi đưa đến tay người tiêu dùng.

Để làm ra một bộ đồ thờ gốm sứ Bát Tràng cao cấp không hề đơn giản, mà những người thợ phải trải qua rất nhiều công đoạn, qua nhiều quy trình mới đưa đến tay người tiêu dùng sản phẩm chất lượng nhất nhất.

Để lựa chọn được bộ đồ thờ Bát Tràng cao cấp phù hợp với không gian thờ tự của gia đình hãy liên hệ ngay đến ngay Gốm sứ Bát Tràng Bảo Khánh, chúng tôi sẽ tư vấn và hỗ trợ bạn tốt nhất để có được không gian phòng thờ linh thiêng, trang nghiêm nhất.

Xem thêm thông tin: