Khám phá về những bộ ấm chén pha trà và các loại trà

Hình ảnh bộ ấm chén pha trà đã trải khắp nơi trên toàn thế giới. Mỗi nơi đều có cách uống trà và kiểu cách uống trà khác nhau. Một phần là do khí hậu mỗi nơi, mỗi vùng khác nhau, như vậy sẽ cho ra những lá trà có chất lượng khác nhau.

• 7 bộ ấm chén uống trà đẹp “hút hồn” giới sành trà
• Tìm hiểu bộ ấm chén tử sa vùng Nghi Hưng
• Các loại đất và quá trình chế tác bộ ấm chén tử sa vùng Nghi Hưng

Bộ ấm chén men nâu Bát Tràng

Uống trà là một thú vui tao nhã và thư giãn, mỗi bộ ấm chén uống trà là một vật không thể thiếu giúp gắn kết mọi người lại với nhau. Cũng bên chén trà đó, những vị thiền sư hay những nhà triết học vẫn hay ngồi bên uống trà thư giãn và suy ngẫm.

Tôi đã có dịp qua Nhật, một đất nước mà ai ai cũng là tín đồ của trà. Đặc biệt, Nhật có trà đạo đây gần như đã là một nét văn hóa truyền thống của đất nước mặt trời mọc này. Cách thưởng thức trà đạo của người Nhật cũng rất khác và rất chú trọng vào không gian thưởng thức trà.

Tôi vẫn còn nhớ lúc thưởng thức dạng trà bột Mat Cha, không gian thưởng thức phải thật sự yên tĩnh, mang hình ảnh truyền thống cổ truyền, với người pha trà là một cô gái mặc trên mình bộ đồ Kimono truyền thống của Nhật, ngồi kế bên một nồi đun nước dùng chiếc muôi múc nước đổ vào trong ly trà. Khi cầm ly trà lên thưởng thức, hương thơm trà rất thơm, kèm thêm không gian xung quanh khiến mọi căng thẳng trong cuộc sống, công việc như xua tan hết.

Tôi rất ấn tượng cách người Nhật thưởng thức trà, cho tới giờ tôi vẫn không thể quên được cảm giác lúc ấy.

Trà không chỉ là một loại thức uống thông thường, mà còn mang lại giá trị sức khỏe, với vô vàn biến thể và chứa đựng trong mình vẻ đẹp của sự bình yên.

Tới Trung Quốc tìm hiểu về lá trà, từ xa xưa người Trung Quốc đã sử dụng lá trà như những bài thuốc chữa bệnh. Nhưng cho đến thời 3300 – 3100 năm TCN, có một vị thầy thuốc trong một lần tình cờ lỡ để lá trà rơi vào nồi canh nóng, và đó cũng là lúc vị thầy thuốc này cảm thấy hương thơm tuyệt vời của lá trà đem lại, ông liền sử dụng lá trà pha với nước nóng thưởng thức và đó cũng chính là lúc trà ra đời.

Trà đã trở thành thức uống phổ biến tại Trung Quốc, men theo con đường tơ lụa mà trả khắp nơi trên thế giới. Cách uống trà của người Trung Quốc cũng rất phức tạp, nhưng rất tinh tế. Các loại trà rất đa dạng và khác nhau.

Ngày nay, thì trà trồng ở Trung Quốc và Việt Nam xuất khẩu rất nhiều và được giá tại đất nước Nhật Bản, đây là đất nước rất thành công trong việc quảng bá truyền thống uống trà.

Có một đoạn nói rất hay để tôn thêm hình ảnh truyền thống uống trà của người Nhật, được trích trong :”Quyển sách về trà” của Kakuzo Okakura được viết năm 1906.

“Một bếp đun nước, một lò hương thơm, một lọ hoa cắm chỉ một bông như mọc lên từ kẽ đá. Ngồi trong căn phòng lặng im nghe tiếng nước sôi nhè nhẹ như gió, người ta cảm thấy như ngồi giữa một am thảo nơi sơn dã, chỉ có mây trắng và tiếng nhạc thiên nhiên làm bạn, lòng cảm thấy thanh thoát. Con người vượt lên trên những giới hạn tương đối và một thoáng nhìn vào vĩnh cứu.”

Đọc xong đoạn này, tôi mới thấy một bộ ấm chén pha trà cũng đóng vai trò rất quan trọng trong việc thưởng thức trà. Uống trà không chỉ tập trung vào việc chọn lá trà mà còn chọn nước pha, nước pha trà phải được lấy từ nước mưa tinh khiết và cách pha trà là cả một nghệ thuật. Trước khi pha trà thì một bộ ấm chén uống trà sẽ cần phải được làm nóng, và việc lựa chọn một bộ ấm chén cũng là cả một nghệ thuật.

Trong lúc ngồi thưởng thức những ly trà thơm ngon, tôi được nghe những người chơi ấm trà chia sẻ lại kinh nghiệm. Mỗi ấm trà sẽ tối ưu được chất lượng khi pha trà trong ấm khi mỗi loại ấm chỉ pha chuyên cho một loại trà nhất định. Vì mỗi loại ấm sẽ cho phép trà được “nở” theo một cách nhất định và “chất trà” khi được pha trong mỗi ấm sẽ tiết ra đều.

Bộ ấm chén tử sa Bát Tràng

1 - Ấm chén tử sa được làm từ loại đất đặc tính có một không hai đó chính là khả năng hấp thụ hương vị của các loại trà. Chính vì vậy, với người chơi ấm có một thuật ngữ đó là “luyện trà”, ấm được dùng pha trà càng lâu thì sẽ hấp thụ càng nhiều hương trà, như vậy khi pha trà sẽ càng tăng thêm nhiều hương thơm hơn nữa. Nhiều người còn miêu tả tính năng đặc biệt này đến mức ấm tử sa khi dùng lâu năm thì không cần bỏ trà vào, mà chỉ cần đổ nước sôi vào không đã có thể thưởng thức trà. Chính tính năng đặc biệt này mà ấm tử sa chỉ nên pha chuyên cho một loại trà nhất định.

2 - Ấm gốm thì được sử dụng rất phổ biến từ xa xưa, cho đến ngày nay thì ấm càng được thiết kế đa dạng và màu sắc được phối hài hòa hơn. Đặc tính khiến ấm gốm được nhiều người thưởng thức trà săn đón đó chính là khả năng giữ nhiệt của ấm, điều này phần nào giúp cho trà “tiết” được toàn bộ hương vị cũng như chất dinh dưỡng mang đến hương vị hoàn hảo cho trà.

3 - Ấm sứ giá thành phải chăng, thiết kế cũng rất đẹp. Bộ ấm chén uống trà men sứ vẫn thường hay được sử dụng để tiếp khách, bộ ấm chén được dùng để làm vật trang trí rất đẹp cho căn phòng khách. Những bộ ấm chén dạng men sứ này thường chỉ dùng để trưng bày, trang trí bởi trà pha trong các loại ấm này được đánh giá không cao. Do thiết kế bên ngoài và bên trong ấm không đồng đều, dẫn tới nhiệt độ ấm khi pha trà sẽ không được đều.

Qua bên phương Tây thì người phương Tây có cách thưởng thức trà rất đơn giản, họ chỉ tập trung vào trà và chất lượng trà uống. Không như cách uống trà của người Nhật và Trung Quốc, không chỉ thưởng thức trà mà đó là cả một nghệ thuật, một nét văn hóa truyền thống. Riêng tại Việt Nam ta, thì ấm trà đã gắn liền với bề dày lịch sử của Việt Nam, từ thời vua chúa tời tận ngày nay.

Có một câu nói rất hay về bộ ấm chén uống trà đó là :”Chén trà là đầu câu chuyện”, câu nói nhằm thể hiện sự hiếu khách của con người Việt Nam, thể hiện rất rõ sự dân dã hào sảng của cả dân tộc.

Ngày nay, khi cuộc sống quá xô bồ người ta càng chuộng trà túi lọc cho tiện lợi, mà dần quên đi hình ảnh truyền thống về bộ ấm chén pha trà, cùng với những loại trà lá phơi khô truyền thống, cùng thưởng thức với không gian tĩnh lặng, bình yên để chiêm nghiệm lại những cảm xúc.

Tôi có những người bạn phương Tây từng công tác tại Việt Nam, họ cực kỳ thích với kiểu trà đạo của Việt Nam, không chỉ thưởng thức trà mà còn thưởng thức không gian uống trà và sự tĩnh lặng khi nhâm nhi ly trà thơm ngon được pha trong các bộ ấm chén uống trà bằng gốm.

Nếu bạn đang có ý định thưởng thức trà thì tôi khuyên nên chọn các loại trà lá phơi khô, cùng với tìm mua một bộ ấm chén uống trà phù hợp để thưởng thức trà, hay đặt tại phòng khách để tiếp đãi những người bạn tới chơi nhà.

Tận hưởng trà, cảm nhận sự tĩnh lặng và chiêm nghiệm bộ ấm, đơn giản mộc mạc nhưng hạnh phúc chính là những điều đơn giản nhất, trong chính tầm tay chúng ta.

Theo : gốm sứ Bảo Khánh Bat Tràng